قەلەم سۈرىسى
مەككىدە نازىل بولغان، جەمئىي 52 ئايەتمەنىسى: قەلەم. ئاتىلىش سەۋەبى: باشتىلا قەلەم بىلەن قەسەم قىلىنغان
-
(68-سۈرە قەلەم، 1-ئايەت)بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ ن ۚ وَالْقَلَمِ وَمَا يَسْطُرُونَ
نۇن. قەلەم بىلەن ۋە ئۇلار يازغان نەرسىلەر بىلەن قەسەمكى
نۇن (بۇنىڭ مەنىسىنى ئاللاھ ئۆزى بىلىدۇ). قەلەم بىلەن ۋە قەلەم تۇتقانلار يازىدىغان نەرسىلەر بىلەن قەسەم قىلىمەنكى [1]،
-
(68-سۈرە قەلەم، 2-ئايەت)مَا أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ
مۇھەممەد!) سەن پەرۋەردىگارىڭنىڭ نېمىتى بىلەن، (مۇشرىكلار ئېيتقاندەك) مەجنۇن ئەمەسسەن
(ئى مۇھەممەد!) سەن پەرۋەردىگارىڭنىڭ نېمىتىگە ئېرىشكەن بولغاچقا ھەرگىز مەجنۇن ئەمەسسەن [2].
-
(68-سۈرە قەلەم، 3-ئايەت)وَإِنَّ لَكَ لَأَجْرًا غَيْرَ مَمْنُونٍ
مۇقەررەركى، سەن ئەلۋەتتە ئۆكسۈمەس ساۋابقا ئېرىشىسەن
مۇقەررەركى، سەن ئەلۋەتتە ئۆكسىمەس ساۋابقا ئېرىشىسەن [3]
-
(68-سۈرە قەلەم، 4-ئايەت)وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٍ
(ئى مۇھەممەد!) سەن ھەقىقەتەن بۈيۈك ئەخلاققا ئىگىسەن
(ئى مۇھەممەد!) سەن ھەقىقەتەن بۈيۈك ئەخلاققا ئىگىسەن [4].
-
(68-سۈرە قەلەم، 5-ئايەت)فَسَتُبْصِرُ وَيُبْصِرُونَ
كەلگۈسىدە قايسىڭلارنىڭ مەجنۇن ئىكەنلىكىنى سەن كۆرۈسەن، ئۇلارمۇ كۆرىدۇ
كىمنىڭ مەجنۇن ئىكەنلىكىنى كەلگۈسىدە سەنمۇ كۆرۈسەن، ئۇلارمۇ كۆرىدۇ [5ـ6].
-
(68-سۈرە قەلەم، 6-ئايەت)بِأَيْيِكُمُ الْمَفْتُونُ
كەلگۈسىدە قايسىڭلارنىڭ مەجنۇن ئىكەنلىكىنى سەن كۆرۈسەن، ئۇلارمۇ كۆرىدۇ
كىمنىڭ مەجنۇن ئىكەنلىكىنى كەلگۈسىدە سەنمۇ كۆرۈسەن، ئۇلارمۇ كۆرىدۇ [5ـ6].
-
(68-سۈرە قەلەم، 7-ئايەت)إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ
شۈبھىسىزكى، سېنىڭ پەرۋەردىگارىڭ ئۆزىنىڭ يولىدىن ئازغانلارنى ئوبدان بىلىدۇ، ھىدايەت تاپقۇچىلارنىمۇ ئوبدان بىلىدۇ
(ئى مۇھەممەد!) شۈبھىسىزكى، سېنىڭ پەرۋەردىگارىڭ ئۆزىنىڭ يولىدىن ئازغانلارنى ئوبدان بىلىدۇ، ھىدايەت تاپقۇچىلارنىمۇ ئوبدان بىلىدۇ [7].
-
(68-سۈرە قەلەم، 8-ئايەت)فَلَا تُطِعِ الْمُكَذِّبِينَ
ئىنكار قىلغۇچىلارغا ئىتائەت قىلمىغىن
ئىنكار قىلغۇچىلارغا ئىتائەت قىلمىغىن [8].
-
(68-سۈرە قەلەم، 9-ئايەت)وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَيُدْهِنُونَ
ئۇلار سېنىڭ ئۆزلىرى بىلەن مادارا قىلىشىڭنى، شۇنىڭ بىلەن ئۆزلىرىنىڭ (سەن بىلەن) مادارا قىلىشىنى ئارزۇ قىلىدۇ
ئۇلار سېنىڭ مادارا قىلىشىڭنى، شۇنىڭ بىلەن ئۆزلىرىنىڭمۇ (سەن بىلەن) مادارا قىلىشىنى ئارزۇ قىلىدۇ [9].
-
(68-سۈرە قەلەم، 10-ئايەت)وَلَا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ مَهِينٍ
قەسەمخور، پەس، غەيۋەتخور، سۇخەنچى، بېخىل، ھەددىدىن ئاشقۇچى، گۇناھكار، قوپال، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھارامدىن بولغان ئادەم (يەنى ۋەلىد ئىبن مۇغىرە) گە ئىتائەت قىلمىغىن
قەسەمخور، پەسكەش، غەيۋەتخور، سۇخەنچى،ياخشىلىقنى توسقۇچى، ھەددىدىن ئاشقۇچى، گۇناھكار، قوپال، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھارامدىن بولغان ئادەمگە ئىتائەت قىلمىغىن [10ـ13].
-
(68-سۈرە قەلەم، 11-ئايەت)هَمَّازٍ مَشَّاءٍ بِنَمِيمٍ
قەسەمخور، پەس، غەيۋەتخور، سۇخەنچى، بېخىل، ھەددىدىن ئاشقۇچى، گۇناھكار، قوپال، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھارامدىن بولغان ئادەم (يەنى ۋەلىد ئىبن مۇغىرە) گە ئىتائەت قىلمىغىن
قەسەمخور، پەسكەش، غەيۋەتخور، سۇخەنچى،ياخشىلىقنى توسقۇچى، ھەددىدىن ئاشقۇچى، گۇناھكار، قوپال، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھارامدىن بولغان ئادەمگە ئىتائەت قىلمىغىن [10ـ13].
-
(68-سۈرە قەلەم، 12-ئايەت)مَنَّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ أَثِيمٍ
قەسەمخور، پەس، غەيۋەتخور، سۇخەنچى، بېخىل، ھەددىدىن ئاشقۇچى، گۇناھكار، قوپال، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھارامدىن بولغان ئادەم (يەنى ۋەلىد ئىبن مۇغىرە) گە ئىتائەت قىلمىغىن
قەسەمخور، پەسكەش، غەيۋەتخور، سۇخەنچى،ياخشىلىقنى توسقۇچى، ھەددىدىن ئاشقۇچى، گۇناھكار، قوپال، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھارامدىن بولغان ئادەمگە ئىتائەت قىلمىغىن [10ـ13].
-
(68-سۈرە قەلەم، 13-ئايەت)عُتُلٍّ بَعْدَ ذَٰلِكَ زَنِيمٍ
قەسەمخور، پەس، غەيۋەتخور، سۇخەنچى، بېخىل، ھەددىدىن ئاشقۇچى، گۇناھكار، قوپال، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھارامدىن بولغان ئادەم (يەنى ۋەلىد ئىبن مۇغىرە) گە ئىتائەت قىلمىغىن
قەسەمخور، پەسكەش، غەيۋەتخور، سۇخەنچى،ياخشىلىقنى توسقۇچى، ھەددىدىن ئاشقۇچى، گۇناھكار، قوپال، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھارامدىن بولغان ئادەمگە ئىتائەت قىلمىغىن [10ـ13].
-
(68-سۈرە قەلەم، 14-ئايەت)أَنْ كَانَ ذَا مَالٍ وَبَنِينَ
بىزنىڭ ئايەتلىرىمىز ئۇنىڭغا ئوقۇپ بېرىلسە، ئۇنىڭ مال ـ مۈلكى ۋە ئوغۇللىرى بولغانلىقى ئۈچۈن، «(بۇ) بۇرۇنقىلارنىڭ ھېكايىلىرىدۇر»، دەيدۇ
بىزنىڭ ئايەتلىرىمىز ئۇنىڭغا ئوقۇپ بېرىلسە، ئۇنىڭ مال ـ مۈلكى ۋە ئوغۇللىرى كۆپ بولغانلىقى ئۈچۈن (كۆرەڭلەپ): «بۇ بۇرۇنقىلارنىڭ ھېكايىلىرىدۇر»، دەيدۇ [14ـ15].
-
(68-سۈرە قەلەم، 15-ئايەت)إِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِ آيَاتُنَا قَالَ أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ
بىزنىڭ ئايەتلىرىمىز ئۇنىڭغا ئوقۇپ بېرىلسە، ئۇنىڭ مال ـ مۈلكى ۋە ئوغۇللىرى بولغانلىقى ئۈچۈن، «(بۇ) بۇرۇنقىلارنىڭ ھېكايىلىرىدۇر»، دەيدۇ
بىزنىڭ ئايەتلىرىمىز ئۇنىڭغا ئوقۇپ بېرىلسە، ئۇنىڭ مال ـ مۈلكى ۋە ئوغۇللىرى كۆپ بولغانلىقى ئۈچۈن (كۆرەڭلەپ): «بۇ بۇرۇنقىلارنىڭ ھېكايىلىرىدۇر»، دەيدۇ [14ـ15].
-
(68-سۈرە قەلەم، 16-ئايەت)سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ
ئۇنىڭ بۇرنىنى داغلاپ بەلگە سالىمىز
بىز يېقىندا ئۇنىڭ بۇرنىنى داغلاپ بەلگە سالىمىز [16].
-
(68-سۈرە قەلەم، 17-ئايەت)إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَيَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِينَ
شۈبھىسىزكى، بىز ئۇلارنى (يەنى مەككە مۇشرىكلىرىگە ئوخشاش ۋەھىينى ئىنكار قىلغانلارنى) مەلۇم باغنىڭ ئىگىلىرىنى سىنىغاندەك (قەھەتچىلىك، ئاچارچىلىققا دۇچار قىلىش بىلەن) سىنىدۇق. ئۇلار (يەنى باغنىڭ ئىگىلىرى) ئۇنىڭ مېۋىلىرىنى (كەمبەغەللەر ئۇقمىسۇن، ئۇلارغا ھېچ نەرسە بەرمەيلى دېيىشىپ) سەھەردىلا ئۈزۈۋېلىشقا قەسەم ئىچىشكەن ئىدى
بىز ھەقىقەتەن ئۇلار (يەنى مەككىلىكلەر)نى مەلۇم باغنىڭ ئىگىلىرىنى سىنىغىنىمىزدەك سىنىدۇق. ئەينى ۋاقىتا باغ ئىگىلىرى بېغىنىڭ مېۋىلىرىنى كەمبىغەللەرگە ئازراقمۇ قالدۇرماي سەھەردىلا ئۈزۈۋېلىشقا قەسەم ئىچىشكەن [17-18].
-
(68-سۈرە قەلەم، 18-ئايەت)وَلَا يَسْتَثْنُونَ
ئۇلار خۇدا خالىسا دېمىگەن ئىدى
بىز ھەقىقەتەن ئۇلار (يەنى مەككىلىكلەر)نى مەلۇم باغنىڭ ئىگىلىرىنى سىنىغىنىمىزدەك سىنىدۇق. ئەينى ۋاقىتا باغ ئىگىلىرى بېغىنىڭ مېۋىلىرىنى كەمبىغەللەرگە ئازراقمۇ قالدۇرماي سەھەردىلا ئۈزۈۋېلىشقا قەسەم ئىچىشكەن [17-18].
-
(68-سۈرە قەلەم، 19-ئايەت)فَطَافَ عَلَيْهَا طَائِفٌ مِنْ رَبِّكَ وَهُمْ نَائِمُونَ
ئۇلار ئۇخلاۋاتقاندا، باغقا پەرۋەردىگارىڭ تەرىپىدىن ئازاب (يەنى يانغىن) نازىل بولۇپ، باغ (كۆيۈپ) قاپقارا كۈلدەك بولۇپ قالدى
ئۇلار ئۇخلاۋاتقاندا، باغقا پەرۋەردىگارىڭ تەرىپىدىن يانغىن چۈشۈپ، بىردەمدىلا ئۇ باغ قاپقارا كۈلدەك بولۇپ قالغان [19ـ20].
-
(68-سۈرە قەلەم، 20-ئايەت)فَأَصْبَحَتْ كَالصَّرِيمِ
ئۇلار ئۇخلاۋاتقاندا، باغقا پەرۋەردىگارىڭ تەرىپىدىن ئازاب (يەنى يانغىن) نازىل بولۇپ، باغ (كۆيۈپ) قاپقارا كۈلدەك بولۇپ قالدى
ئۇلار ئۇخلاۋاتقاندا، باغقا پەرۋەردىگارىڭ تەرىپىدىن يانغىن چۈشۈپ، بىردەمدىلا ئۇ باغ قاپقارا كۈلدەك بولۇپ قالغان [19ـ20].
-
(68-سۈرە قەلەم، 21-ئايەت)فَتَنَادَوْا مُصْبِحِينَ
ئۇلار: «ئەگەر (مېۋىلەرنى) ئۈزمەكچى بولساڭلار باغقا بېرىڭلار» دەپ، ئەتىگەندە بىر ـ بىرىنى توۋلاشتى
ئۇلار ئەتىگەندە: «ئەگەر مېۋىلەرنى ئۈزۈۋالايلى دېسەڭلەر باغقا سەھەردە بېرىڭلار» دەپ، بىر-بىرىنى توۋلاشقان [21ـ22].
-
(68-سۈرە قەلەم، 22-ئايەت)أَنِ اغْدُوا عَلَىٰ حَرْثِكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَارِمِينَ
ئۇلار: «ئەگەر (مېۋىلەرنى) ئۈزمەكچى بولساڭلار باغقا بېرىڭلار» دەپ، ئەتىگەندە بىر ـ بىرىنى توۋلاشتى
ئۇلار ئەتىگەندە: «ئەگەر مېۋىلەرنى ئۈزۈۋالايلى دېسەڭلەر باغقا سەھەردە بېرىڭلار» دەپ، بىر-بىرىنى توۋلاشقان [21ـ22].
-
(68-سۈرە قەلەم، 23-ئايەت)فَانْطَلَقُوا وَهُمْ يَتَخَافَتُونَ
ئۇلار ماڭدى، يولدا كېتىۋېتىپ: «بۈگۈن باغقا ھەرگىز بىر مىسكىنمۇ كىرمىسۇن» دېيىشىپ پىچىرلاشتى
ئۇلار: «بۈگۈن باغقا ھەرگىز بىر مىسكىنمۇ كىرمىسۇن» دېيىشىپ پىچىرلىشىپ ماڭغان [23 ـ 24].
-
(68-سۈرە قەلەم، 24-ئايەت)أَنْ لَا يَدْخُلَنَّهَا الْيَوْمَ عَلَيْكُمْ مِسْكِينٌ
ئۇلار ماڭدى، يولدا كېتىۋېتىپ: «بۈگۈن باغقا ھەرگىز بىر مىسكىنمۇ كىرمىسۇن» دېيىشىپ پىچىرلاشتى
ئۇلار: «بۈگۈن باغقا ھەرگىز بىر مىسكىنمۇ كىرمىسۇن» دېيىشىپ پىچىرلىشىپ ماڭغان [23 ـ 24].
-
(68-سۈرە قەلەم، 25-ئايەت)وَغَدَوْا عَلَىٰ حَرْدٍ قَادِرِينَ
ئۇلار: «(مىسكىنلەرنى باغقا كىرىشتىن) توسىيالايمىز دېگەن ئوي بىلەن، ئەتىگەندە تۇرۇشتى
ئۇلار باغقا ھېچكىمنى كىرگۈزمەيمىز دېگەن ئوي بىلەن ئەتىگەندە يولغا چىققان [25].
-
(68-سۈرە قەلەم، 26-ئايەت)فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ
ئۇلار باغنىڭ (كۆيۈپ قاپقارا بولۇپ كەتكەنلىكىنى) كۆرۈپ: «بىز ھەقىقەتەن ئېزىپ قېلىپتۇق، ياق بىز (باغنىڭ مېۋىسىدىن) قۇرۇق قېلىپتۇق» دېدى
ئۇلار (كۆيۈپ كەتكەن) باغنى كۆرۈپ: «بىز ھەقىقەتەن ئېزىپ قاپتۇق، ياق، ئېزىپ قالماپتۇق، بەلكى ھەممىدىن قۇرۇق قاپتۇق» دېيىشكەن [26ـ27].
-
(68-سۈرە قەلەم، 27-ئايەت)بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ
ئۇلار باغنىڭ (كۆيۈپ قاپقارا بولۇپ كەتكەنلىكىنى) كۆرۈپ: «بىز ھەقىقەتەن ئېزىپ قېلىپتۇق، ياق بىز (باغنىڭ مېۋىسىدىن) قۇرۇق قېلىپتۇق» دېدى
ئۇلار (كۆيۈپ كەتكەن) باغنى كۆرۈپ: «بىز ھەقىقەتەن ئېزىپ قاپتۇق، ياق، ئېزىپ قالماپتۇق، بەلكى ھەممىدىن قۇرۇق قاپتۇق» دېيىشكەن [26ـ27].
-
(68-سۈرە قەلەم، 28-ئايەت)قَالَ أَوْسَطُهُمْ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُونَ
ئۇلارنىڭ ياخشىسى (يەنى ئەڭ ئەقىللىقى): «سىلەر نېمىشقا ئاللاھقا تەۋبە قىلىپ تەسبىھ ئېيتمايسىلەر دېمىگەنمىدىم؟» دېدى
ئۇلارنىڭ ئەڭ ئەقىللىكى: «سىلەر نېمىشقا ئاللاھقا تەۋبە قىلىپ تەسبىھ ئېيتمايسىلەر دېمىگەنمىدىم؟ دېگەن [28].
-
(68-سۈرە قەلەم، 29-ئايەت)قَالُوا سُبْحَانَ رَبِّنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ
ئۇلار: «پەرۋەردىگارىمىز! سېنى پاك دەپ ئېتىقاد قىلىمىزكى، بىز (مىسكىنلەرنىڭ ھەققىنى مەنئى قىلىش بىلەن) ھەقىقەتەن زۇلۇم قىلغۇچىلاردىن بولدۇق» دېدى
ئۇلار: «ئى رەببىمىز! سېنى پاك دەپ ئېتىقاد قىلىمىزكى، بىز ھەقىقەتەن ئۆزىمىزگە ئۆزىمىز زۇلۇق قىپتۇق» دېيىشكەن[29].
-
(68-سۈرە قەلەم، 30-ئايەت)فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ يَتَلَاوَمُونَ
شۇنىڭ بىلەن ئۇلار بىر ـ بىرگە قارىشىپ ئۆز ئارا مالامەت قىلىشتى
شۇنىڭ بىلەن ئۇلار بىر ـ بىرىنى ئەيىبلەشكە باشلاپ:«ۋاي ئىسىت! بىز ھەقىقەتەن ھەددىمىزدىن ئېشىپتۇق[30-31].
-
(68-سۈرە قەلەم، 31-ئايەت)قَالُوا يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا طَاغِينَ
ئۇلار دېيىشتى: «ۋاي ھالىمىزغا! بىز ھەقىقەتەن ھەددىمىزدىن ئېشىپتۇق
شۇنىڭ بىلەن ئۇلار بىر ـ بىرىنى ئەيىبلەشكە باشلاپ: «ۋاي ئىسىت! بىز ھەقىقەتەن ھەددىمىزدىن ئېشىپتۇق [30-31].
-
(68-سۈرە قەلەم، 32-ئايەت)عَسَىٰ رَبُّنَا أَنْ يُبْدِلَنَا خَيْرًا مِنْهَا إِنَّا إِلَىٰ رَبِّنَا رَاغِبُونَ
ئۈمىدكى، پەرۋەردىگارىمىز بىزگە بۇنىڭدىن ياخشىراق باغنى بەرگەي، بىز ئەلۋەتتە پەرۋەردىگارىمىزدىن ئۈمىد قىلغۇچىلارمىز»
ئۈمىدىمىز شۇكى، پەرۋەردىگارىمىز بىزگە بۇنىڭدىن ياخشىراق باغنى بەرگەي، بىز ئەلۋەتتە پەرۋەردىگارىمىزدىن ئۈمىد كۈتكۈچىلەرمىز» دېيىشكەن [32].
-
(68-سۈرە قەلەم، 33-ئايەت)كَذَٰلِكَ الْعَذَابُ ۖ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ ۚ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ
ئازاب مانا مۇشۇنداقتۇر (يەنى قۇرەيشكىمۇ باغ ئىگىلىرىگە چۈشكەن ئازاب چۈشىدۇ). ئەگەر ئۇلار بىلسە، ئاخىرەتنىڭ ئازابى تېخىمۇ قاتتىقتۇر
ئازاب مانا مۇشۇنداقتۇر، ئەگەر ئۇلار بىلسە، ئاخىرەتنىڭ ئازابى تېخىمۇ قاتتىقتۇر [33].
-
(68-سۈرە قەلەم، 34-ئايەت)إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتِ النَّعِيمِ
. تەقۋادارلار پەرۋەردىگارىڭنىڭ دەرگاھىدا ھەقىقەتەن نازۇنېمەتلىك جەننەتلەردىن بەھرىمەن بولىدۇ
تەقۋادارلار پەرۋەردىگارىڭنىڭ دەرگاھىدا ھەقىقەتەن نازۇ نېمەتلىك جەننەتلەردىن بەھرىمەن بولىدۇ [34].
-
(68-سۈرە قەلەم، 35-ئايەت)أَفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمِينَ كَالْمُجْرِمِينَ
بىز مۇسۇلمانلارنى كاپىرلار بىلەن باراۋەر قىلامدۇق؟
بىز مۇسۇلمانلارنى كافىرلار بىلەن باراۋەر قىلامدۇق؟ [35]
-
(68-سۈرە قەلەم، 36-ئايەت)مَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ
سىلەرگە نېمە بولدى؟ قانداقسىگە مۇنداق ھۆكۈم چىقىرىسىلەر!
سىلەرگە نېمە بولدى؟ قانداقسىگە مۇنداق ھۆكۈم چىقىرىسىلەر! [36]
-
(68-سۈرە قەلەم، 37-ئايەت)أَمْ لَكُمْ كِتَابٌ فِيهِ تَدْرُسُونَ
ياكى سىلەردە (ئاسماندىن نازىل بولغان) بىر كىتاب بولۇپ، ئۇنىڭدىن سىلەرگە (قىيامەت كۈنى) خالىغىنىڭلار بار، دېگەننى ئوقۇدۇڭلارمۇ؟
ياكى سىلەردە سىلەر ئوقۇيدىغان بىرەر كىتاب بارمۇ؟ ئۇنىڭدا سىلەر خالىغانچە ھۆكۈم قىلىۋالساڭلار بولىدۇ دېگەن مەزمۇن بارمىكەن؟ [37ـ38].
-
(68-سۈرە قەلەم، 38-ئايەت)إِنَّ لَكُمْ فِيهِ لَمَا تَخَيَّرُونَ
ياكى سىلەردە (ئاسماندىن نازىل بولغان) بىر كىتاب بولۇپ، ئۇنىڭدىن سىلەرگە (قىيامەت كۈنى) خالىغىنىڭلار بار، دېگەننى ئوقۇدۇڭلارمۇ؟
ياكى سىلەردە سىلەر ئوقۇيدىغان بىرەر كىتاب بارمۇ؟ ئۇنىڭدا سىلەر خالىغانچە ھۆكۈم قىلىۋالساڭلار بولىدۇ دېگەن مەزمۇن بارمىكەن؟ [37ـ38].
-
(68-سۈرە قەلەم، 39-ئايەت)أَمْ لَكُمْ أَيْمَانٌ عَلَيْنَا بَالِغَةٌ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ ۙ إِنَّ لَكُمْ لَمَا تَحْكُمُونَ
ياكى سىلەرنىڭ ھۆكۈم قىلغان نەرسەڭلارنىڭ بولۇشى ئۈچۈن بىز سىلەر بىلەن قىيامەت كۈنى ئاندىن ۋاقتى توشىدىغان مەھكەم بىر ئەھدى تۈزۈشكەنمۇ؟
ياكى سىلەر ھۆكۈم قىلغان نەرسىنىڭ سىلەرگە تەۋە بولۇشى توغرىسىدا بىز بىلەن قىيامەت كۈنى ۋاقتى توشىدىغان مەھكەم بىر ئەھدى تۈزۈشكەنمۇ؟ [39]
-
(68-سۈرە قەلەم، 40-ئايەت)سَلْهُمْ أَيُّهُمْ بِذَٰلِكَ زَعِيمٌ
ئۇلاردىن سوراپ باققىنكى، ئۇلارنىڭ ئارىسىدا قايسىسى يۇقىرىقى ئىشلارغا كېپىللىك قىلالايدۇ؟
ئى مۇھەممەد! ئۇلاردىن سوراپ باققىنكى، ئۇلارنىڭ قايسىسى يۇقىرىقى ئىشلارغا كېپىللىك قىلالايدۇ؟ [40]
-
(68-سۈرە قەلەم، 41-ئايەت)أَمْ لَهُمْ شُرَكَاءُ فَلْيَأْتُوا بِشُرَكَائِهِمْ إِنْ كَانُوا صَادِقِينَ
ياكى ئۇلارنىڭ (يۇقىرىقى ئىشلارغا كېپىللىك قىلىدىغان شېرىكلىرى) بارمۇ؟ ئەگەر ئۇلار (دەۋاسىدا) راستچىل بولسا، شېرىكلىرىنى كەلتۈرۈپ باقسۇن
ياكى ئۇلارنىڭ (كېپىللىك قىلىدىغان) شېرىكلىرى بارمۇ؟ ئەگەر راستىنلا شېرىكى بولسا، شېرىكلىرىنى كەلتۈرۈپ باقسۇن [41].
-
(68-سۈرە قەلەم، 42-ئايەت)يَوْمَ يُكْشَفُ عَنْ سَاقٍ وَيُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ فَلَا يَسْتَطِيعُونَ
ئۇ كۈندە (يەنى قىيامەت كۈنىدە) ئىش قىيىنلىشىدۇ. ئۇلار (ئىمانىنى سىناش ئۈچۈن) سەجدە قىلىشقا چاقىرىلىدۇ، ئۇلار سەجدە قىلالمايدۇ
قىيامەت كۈنىدە ئىش قىيىنلىشىدۇ. ئۇلار سەجدە قىلىشقا چاقىرىلىدۇ، ئۇلار سەجدە قىلالمايدۇ [42].
-
(68-سۈرە قەلەم، 43-ئايەت)خَاشِعَةً أَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ۖ وَقَدْ كَانُوا يُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ وَهُمْ سَالِمُونَ
ئۈچۈن) سەجدە قىلىشقا چاقىرىلىدۇ، ئۇلار سەجدە قىلالمايدۇ
ئۇلار قورققىنىدىن كۆزلىرى چەكچىيىپ قالىدۇ، ئۇلارغا خارلىق يۈزلىنىدۇ، ھالبۇكى ئۇلار (دۇنيادىكى) ساغلام چاغلىرىدا سەجدىگە دەۋەت قىلىنغان ئىدى [43].
-
(68-سۈرە قەلەم، 44-ئايەت)فَذَرْنِي وَمَنْ يُكَذِّبُ بِهَٰذَا الْحَدِيثِ ۖ سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ
بۇ قۇرئاننى ئىنكار قىلغانلارنى ماڭا قويۇۋەتكىن، ئۇلارنى تۇيدۇرماستىن، ئاستا ـ ئاستا ھالاكەتكە يۈزلەندۈرىمىز
(ئى مۇھەممەد!) بۇ قۇرئاننى ئىنكار قىلغانلارنى ماڭا قويۇۋەتكىن، بىز ئۇلارنى تۇيدۇرماستىن، ئاستا- ئاستا ھالاكەتكە يۈزلەندۈرىمىز [44].
-
(68-سۈرە قەلەم، 45-ئايەت)وَأُمْلِي لَهُمْ ۚ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ
ئۇلارغا مۆھلەت بېرىمەن. شۈبھىسىزكى، مېنىڭ تەدبىرىم پۇختىدۇر
ئۇلارغا مۆھلەت بېرىمەن، شۈبھىسىزكى، مېنىڭ تەدبىرىم پۇختىدۇر [45].
-
(68-سۈرە قەلەم، 46-ئايەت)أَمْ تَسْأَلُهُمْ أَجْرًا فَهُمْ مِنْ مَغْرَمٍ مُثْقَلُونَ
ياكى ئۇلاردىن (دىنغا دەۋەت قىلغانلىقىڭغا) ھەق سوراپ، ئۇلارنىڭ (ئىقتىسادىي) يۈكىنى ئېغىرلاشتۇرۇۋەتتىڭمۇ؟
سەن (دەۋەت قىلغىنىڭغا) ئۇلاردىن ھەق تەلەپ قىلىپ، ئۇلارنىڭ (ئىقتىسادىي) يۈكىنى ئېغىرلاشتۇرۇپ قويۇپسەنمۇ؟ [46]
-
(68-سۈرە قەلەم، 47-ئايەت)أَمْ عِنْدَهُمُ الْغَيْبُ فَهُمْ يَكْتُبُونَ
ياكى ئۇلارنىڭ يېنىدا غەيب (يەنى غەيبنى ئىچىگە ئالغان لەۋھۇلمەھپۇز) بار بولۇپ، ئۇلار (ئېيتىدىغانلىرىنى شۇنىڭغا) يازامدۇ؟
ياكى ئۇلاردا ئۆزلىرى كۆچۈرۈۋالغان غەيب ئىلمى بارمىكەن؟ [47].
-
(68-سۈرە قەلەم، 48-ئايەت)فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُنْ كَصَاحِبِ الْحُوتِ إِذْ نَادَىٰ وَهُوَ مَكْظُومٌ
پەرۋەردىگارىڭنىڭ ھۆكمىگە سەۋر قىلغىن، (ئالدىراڭغۇلۇقتا، زېرىككەكلىكتە) بېلىقنىڭ ساھىبىغا (يەنى يۇنۇسقا) ئوخشاش بولمىغىن. ئۆز ۋاقتىدا ئۇ (بېلىقنىڭ قارنىدا تۇرۇپ) غەمكىن ھالدا پەرۋەردىگارىغا ئىلتىجا قىلدى
پەرۋەردىگارىڭنىڭ ھۆكمىگە سەۋر قىلغىن، سەن بېلىقنىڭ قارنىدا ياتقان كىشىگە (يەنى يۇنۇسقا) ئوخشاش (ئالدىراڭغۇ) بولمىغىن، ئۆز ۋاقتىدا ئۇ (بېلىقنىڭ قارنىدا تۇرۇپ) غەمكىن ھالدا پەرۋەردىگارىغا ئىلتىجا قىلغان ئىدى[48].
-
(68-سۈرە قەلەم، 49-ئايەت)لَوْلَا أَنْ تَدَارَكَهُ نِعْمَةٌ مِنْ رَبِّهِ لَنُبِذَ بِالْعَرَاءِ وَهُوَ مَذْمُومٌ
ئەگەر ئۇ پەرۋەردىگارىنىڭ نېمىتىگە ئېرىشمىسە ئىدى، ئەلۋەتتە، ئۇ (قىلمىشىغا) مالامەت قىلىنغان ھالدا (دەرەخمۇ يوق، تاغمۇ يوق) بىر دالىغا تاشلانغان بولاتتى
ئەگەر ئۇ پەرۋەردىگارىنىڭ نېمىتىگە ئېرىشمىگەن بولسا ئىدى، ئەلۋەتتە، ئۇ ئەيىبلەنگەن ھالدا بىر قاقاس دالاغا تاشلانغان بولاتتى [49].
-
(68-سۈرە قەلەم، 50-ئايەت)فَاجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَجَعَلَهُ مِنَ الصَّالِحِينَ
پەرۋەردىگارى ئۇنى (پەيغەمبەرلىككە) تاللىدى، ئۇنى ياخشىلاردىن قىلدى
پەرۋەردىگارى ئۇنى تاللاپ ياخشىلاردىن قىلدى [50].
-
(68-سۈرە قەلەم، 51-ئايەت)وَإِنْ يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ
كاپىرلار قۇرئاننى ئاڭلىغان چاغلىرىدا (ساڭا بولغان دۈشمەنلىكىنىڭ قاتتىقلىقىدىن يامان) كۆزلىرى بىلەن سېنى يىقىتىۋېتىشكە تاس قالىدۇ. سېنى: «شۈبھىسىز بىر مەجنۇن» دېيىشىدۇ
كافىرلار قۇرئاننى ئاڭلىغان چاغلىرىدا يامان كۆزلىرى بىلەن سېنى يىقىتىۋېتىشكە تاس قالىدۇ. سېنى: «ئۇ چوقۇم بىر مەجنۇن» دېيىشىدۇ [51].
-
(68-سۈرە قەلەم، 52-ئايەت)وَمَا هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعَالَمِينَ
قۇرئان پەقەت تامام ئەھلى جاھان ئۈچۈن ۋەز ـ نەسىھەتتۇر
قۇرئان پۈتۈن ئەھلى جاھان ئۈچۈن نەسىھەتتىن باشقا نەرسە ئەمەس[52].